Zatrudnienie Cudzoziemców – wymogi wobec Agencji Pracy Tymczasowej

Podmiot będący agencją pracy tymczasowej, zatrudniając cudzoziemca zobowiązany jest do przestrzegania w szczególności przepisów:

· kodeksu pracy,
· ustawy z 9.07.2003r. o zatrudnieniu pracowników tymczasowych.

Ponadto, gdy wymagają tego obowiązujące przepisy prawa, podmiot ten powinien uzyskać zezwolenie na pracę przez cudzoziemca. Kwestie związane z obowiązkiem uzyskania tego zezwolenia, jak również przypadki, gdy zezwolenie to nie jest wymagane, określają przepisy:

· Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20.04.2004r.
· Rozp. MPiPS z 20.07.2011r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium RP jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę,
· Rozp. MPiPS z 29.01.2009r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca.Do obowiązków podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, od którego jest wymagane posiadanie zezwolenia na pracę, należą m.in. obowiązki:
· zawarcia z cudzoziemcem umowy w formie pisemnej na warunkach określonych we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę (agencja pracy tymczasowej zobowiązana jest kierować obcokrajowców do pracy u pracodawcy użytkownika z uwzględnieniem warunków zawartych w zezwoleniach na pracę, w tym do pracodawcy użytkownika wskazanego w zezwoleniu, zatrudnienia przy pracach i na stanowisku wskazanych w zezwoleniu),
· przedstawienia cudzoziemcowi przed podpisaniem umowy jej tłumaczenia na język dla niego zrozumiały,
· przekazania cudzoziemcowi jednego egzemplarza zezwolenia na pracę,
· informowania cudzoziemca o działaniach podejmowanych w związku z postępowaniem o udzielenie lub przedłużenie zezwolenia na pracę, decyzjach o wydaniu, odmowie lub uchyleniu zezwolenia,
· zachowania należytej staranności w postępowaniach o zezwolenie i przedłużenie zezwolenia na pracę cudzoziemca.

Przepisy kodeksu pracy stanowią natomiast, że podmiot zatrudniający cudzoziemca na podstawie umowy o pracę zobowiązany jest do:

· bezwzględnego przestrzegania zakazu dyskryminacji, w warunkach pracy i zatrudnienia w porównaniu z pracownikami firmy użytkownika osób wykonujących pracę tymczasową, ze względu na narodowość lub obywatelstwo,
· potwierdzenia zawartej z cudzoziemcem umowy na piśmie,
· nie zawierania umowy cywilnoprawnej w warunkach, w których powinna być zawarta umowa o pracę. Przy stosowaniu umów cywilnoprawnych należy pamiętać o tym, by umowy te zostały skonstruowane w sposób odróżniający stosunek prawny powstały na ich podstawie od stosunku pracy, tak aby realnie wykonywana praca nie wykazywała cech istotnych stosunku pracy,
· przestrzegania przepisów o czasie pracy,
· wypłacanie wynagrodzenia,
· przestrzegania przepisów o bhp.

Z kolei w myśl art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia (…), niedopełnienie wymogu zawarcia w formie pisemnej umowy cywilnoprawnej z cudzoziemcem stanowi powierzenie nielegalnego wykonywania pracy cudzoziemcowi.

Podmiot powierzający cudzoziemcowi pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej jest ponadto zobowiązany do:
· zgłoszenia tej osoby w terminie 7 dni od rozpoczęcia pracy do ZUS oraz comiesięcznego odprowadzania składek,
· wypełniania obowiązków płatnika, w szczególności do obliczania, pobierania i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy lub zryczałtowanego podatku dochodowego, na zasadach określonych w ustawie z 26.07.1991r. pdofu, z uwzględnieniem postanowień właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest RP.
21 lipca 2012r. weszła ponadto w życie ustawa z 15.06.2012r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium RP. W przepisach tej ustawy nałożono m.in. na podmioty powierzające wykonywanie pracy cudzoziemcom obowiązek żądania od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski (tj. ważnej wizy lub zezwolenia pobytowego i wydanej na jego podstawie karty pobytu) oraz obowiązek przechowywania kopii tego dokumentu przez cały okres wykonywania pracy przez cudzoziemca. Dotyczy to zarówno umowy o pracę jak i kontraktów cywilnoprawnych, a dokumenty trzeba sprawdzić zanim cudzoziemiec rozpocznie pracę.

Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi na podstawie stosunku pracy jest zobowiązany do uzupełnienia akt osobowych cudzoziemca pozostającego w zatrudnieniu w dniu wejścia w życie ustawy w terminie 45 dni od wejścia w życie ustawy o kopię dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium RP zatrudnionego cudzoziemca oraz przesłania (w razie potrzeby) korekty zgłoszenia cudzoziemca do ubezpieczeń społecznych. Obowiązek ten stosuje się odpowiednio do podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi na innej podstawie niż stosunek pracy. Kontrole legalności zatrudnienia cudzoziemców są prowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy.

Powierzanie na podstawie przepisów o zatrudnianiu pracowników tymczasowych wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej skutkować będzie wykreśleniem przez marszałka województwa z rejestru agencji zatrudnienia (w związku z dodaniem pkt. 9 w art. 18m ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).

W przypadku dochodzenia przez cudzoziemca roszczeń przeciwko nielegalnie zatrudniającemu go podmiotowi, ustawa wprowadza domniemania prawne oddziałujące na korzyść cudzoziemców. W przypadku dochodzenia wynagrodzenia ze stosunku pracy lub ustalenia istnienia stosunku pracy domniemywa się, że stosunek ten istniał przez okres co najmniej 3 m-cy. Natomiast jeżeli wykonywanie pracy powierzono cudzoziemcowi na innej podstawie niż stosunek pracy, stosować należy domniemanie, że należne mu wynagrodzenie zostało uzgodnione w wysokości trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. Obowiązek udowodnienia okoliczności przeciwnych leży po stronie podmiotu powierzającemu wykonywanie pracy cudzoziemcowi.